کوهی با معماری شگفت انگیز در انتظار ثبت جهانی - وبلاگ سروری کیا

به گزارش وبلاگ سروری کیا، کوه خواجه کوهی با معماری شگفت انگیز در دشت سیستان که تنها پدیده طبیعی این منطقه محسوب می شود در صف انتظار برای ثبت جهانی است.

کوه خواجه که با نام های کوخ رستم و کوه اوشیدا نیز معروفیت دارد در 30 کیلومتری جنوب غربی شهر زابل قرار گرفته است. اوشیدا در زبان پارسی میانه به معنی ابدی است. این کوه شکلی ذوزنقه ای داشته و در نزد سه دین اسلام، مسیحیت و زرتشت مقدس است کوه خواجه از سنگ های بازالت سیاه رنگ تشکیل شده و ارتفاع آن از سطح دریا 609 متر است. کوه خواجه مانند جزیره ای در میان تالاب هامون قرار گرفته است.

در اطراف این کوه تعداد زیادی آثار تاریخی و باستانی از دوران ساسانیان، اشکانیان و بقایای اماکن اسلامی و معبد بودایی به جای مانده است. این کوه نام خود را از آرامگاه خواجه مهدی گرفته که یکی از دوستداران خاندان علوی بود و مزارش بر فراز این کوه واقع شده است . خواجه غلطان، کوه نور، کوه موعود و کوه باطنی از دیگر اسامی است که این کوه به آن نام ها، نامیده شده است.

عضو هیأت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان گفت:

نقاشی های مکشوفه کوه خواجه یادآور اتفاق های کهن سیستان است .

دکتر عیسی ابراهیم زاده در این مورد اضافه کرد: کاخ کوه خواجه بسیار مجلل و مزین به نقاشی های دیواری، گچ بربی، نقوش برجسته گلی و گچی متنوع گوناگون بوده است . وی بیشتر آثار این منطقه را از بین رفته دانست و اضافه کرد تنها با باستان شناسی است که گاهی نمونه هایی از این آثار به دست می آمد. این نقاشی های دیواری روایتگر داستانها و وقایعی است که در زمان های استقرار در آن محل به وقوع پیوسته اند. وی نقاشی های کوه خواجه را مربوط به سه مرحله دانسته است که آثار به جای مانده آن می تواند در حل مسائلی چون چگونگی توسعه نفوذ هنر ایرانی، تدوین و تاریخ هنر نقاشی و به خصوص نقاشی دیواری در ایران کمک کند .

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان گفت:

با توجه به ظرفیتهای موجود در حوزه سیستان در زمینه گردشگری زیارتی، این حوزه می تواند به عنوان یک پتانسیل بسیار با ارزش در این زمینه مطرح باشد .

دکتر جلال زایی با اشاره به قداست، محبوبیت و اهمیت کوه خواجه برای باورمندان و هموطنان زرتشتی و به ویژه پارسیان هندوستان که قرنها پیش از ایران کوچ کرده اند ازظرفیت گردشگری زیارتی به عنوان بازاری بی همتا برای جذب مسافران خارجی یاد کرد. وی با بیان اینکه برای جذب گردشگران خارجی باید زیرساختهای مناسب اقامتی در منطقه فراهم شود، گفت:

برای این منظور در منطقه قلعه نو در حال برنامه ریزی به منظور آماده سازی و استاندارد سازی هستیم تا بتوانیم فضایی شایسته برای اقامت چند روزه گردشگران در منطقه سیستان را فراهم کنیم .

مدیر پایگاه کوه خواجه بر اهمیت این کوه در مطالعات تاریخی و باستان شناسی تاکید و شرح داد: این ویژگی کوه خواجه موجب شده تا پژوهشگران زیادی از سراسر دنیا به کوه خواجه توجه کنند .به منظور ایجاد شرایط ثبت دنیای این مجموعه، فصل دوم مطالعات با حضور پژوهشگران ایرانی و ایتالیایی در حال انجام است . دکتر رافائل بیشونه سرپرست گروه مستند نگاری کهن دژ کوه خواجه نیز با اشاره به اینکه مطالعات باید بدون حفاری و با اسکن بناهای مختلف آن صورت گیرد، گفت:

کار مطالعاتی با دو روش اسکن لیزر و فتوگرامتری انجام می شود تا در آینده زمینه بازسازی کوه فراهم شود .

کوه خواجه یکی از مهم ترین محوطه های تاریخی قبل از اسلام است که در شرق کشور و در شمال سیستان و بلوچستان یوده و در سال 1310 در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

منبع عکس کاور:CHN