اولین دبستان تهرانی ها کجا بنا شد؟
به گزارش وبلاگ سروری کیا، مدرسه رشدیه را میرزا حسن تبریزی، ملقب به رشدیه، راه اندازی کرد؛ مردی که از آن به عنوان پدر آموزش و پرروش نوین ایران نام می برند.
مدرسه رشدیه محله سنگلج اولین دبستانی بود که دانش آموزان تهرانی به آن پا گذاشتند. اولین دبستان تهرانی ها در محله سنگلج شروع به کار کرد؛ مدرسه ای که باعث شد ایرانی ها برای اولین بار با سیستم نوین آموزش مقدماتی آشنا شوند.
این مدرسه را میرزا حسن تبریزی، ملقب به رشدیه، راه اندازی کرد؛ مردی که از آن به عنوان پدر آموزش و پرروش نوین ایران نام می برند. کوشش های زیادی برای ساخت مدرسه نوین در کشور انجام شد. مدرسه ای که مکتب دار ها اصلی ترین مخالفانش بودند و اصولا تمایلی به راه اندازی این مدارس نداشتند.
آن روز ها مکتب ها از سوی آن ها اداره می شد و آن ها روزگار خود را با هدایای نقدی و غیرنقدی خانواده های سوادآموزان اداره می کردند. در چنین حال و هوایی بود که در های اولین دبستان مدرن کشور در محله سنگلج به روی بچه ها باز شد.
به هرحال، شرایط آموزش و پرورش دنیا در حال تحول بود و در شرایطی که آموزش ابتدایی و مقدماتی در دنیا به سمت علمی شدن می رفت، در ایران همچنان سوادآموزی در مکتب خانه ها رواج داشت. در این میان، بسیاری از ایرانی هایی که به خارج سفر نموده بودند و از نزدیک با اصول تدریس مدرن آشنا شده بودند تصمیم گرفتند تحولی در سیستم آموزش ایران ایجاد نمایند.
میرزا حسن تبریزی بیش از دیگران به این کار اصرار داشت. او که خود در دیار عثمانی شیوه های مدرن تدریس را آموخته بود، اولین دبستان را در سال 1267 در محله ششکلان تبریز افتتاح کرد. در این مدرسه بچه ها 6 تا 10 سال به شیوه ای تازه و آسان الفبای فارسی را آموزش می دیدند. هرچند این دبستان چند روز بعد از افتتاح، در حمله مخالفان تخریب شد.
استمرار کوشش های رشدیه
میرزا حسن تبریزی برای راه اندازی مدرسه مدرن آنقدر انگیزه داشت که با این حملات عقب نشینی نکند. او دومین مدرسه اش را در بازار محله تبریز و سومی را هم در محله جرنداب آنجا راه اندازی کرد. با اینکه او چهار مدرسه در تبریز برپا کرد، ولی پیروز به ادامه کار نشد و هر چهار مدرسه تعطیل شد.
بالاخره او به مشهد رفت و دبستان پنجم ایران را آنجا راه اندازی کرد. در مشهد هم بخت با میرزا حسن خان همراه نبود، اما او دست از کوشش نکشید و ششمین دبستان را در لیلی آباد تبریز راه اندازی کرد.
من را در مدرسه خاک کنید
دست روزگار میرزا حسن تبریزی را به تهران کشاند. گویا قسمت بود اولین دبستان ایران به نام مرکز نشینان ثبت گردد. حمایت امین الدوله، صدراعظم ایران، باعث شد تا میرزا حسن تبریزی اولین دبستان را در محله سنگلج راه اندازی کند؛ مدرسه ای که شروعی شد بر آموزش و پرورش نوین ایران.
استمرار کوشش های میرزا حسن رشدیه برای راه اندازی مدرسه های نوین در ایران به حدی بود که در روایت ها از زبان او نقل نموده اند: مرا در محلی به خاک بسپارید که هر روز شاگردان مدارس از روی گورم بگذرند و از این بابت روحم شاد گردد.
امین الدوله بعضی علاقه مندان به آموزش و فرهنگ ایران را زیر نام انجمن معارف گرد هم آورد تا بر اداره مدرسه ابتدایی رشدیه نظارت نمایند. از جمله این افراد می توان به احتشام السلطنه و یحیی دولت آبادی و ناظم الاطبا اشاره نمود. انجمنی که در کمتر از چهار سال بانی ساخت بیش از 10 مدرسه ابتدایی و متوسطه در تهران شد.
منبع: همشهری
منبع: فرادید